AĞIZ VE DİŞ HİJYENİ

Her şeyden önce sağlıklı olmanın temeli temizliktir. İdeal ağız hijyeni de dişlerin mikrop plaklarından tamamen arındırılması ile mümkün olur.

Gün içinde yediklerimiz ve içtiklerimizle mikrop plakları tekrar oluşur. Plak olgunlaşmadan, yani yeterli mikrop nüfusuna ulaşmadan, diş üzerinden uzaklaştırılırsa dişlerimize ve diş etlerimize zarar veremez. Bu bilgi, dişlerinizi günde en az 2 defa fır­çalayın denilmesinin ardındaki nedendir.

Günde sadece çok az bir zamanınızı ağız ve diş bakımına ayırırsanız, ağız ve diş hijyeninizi sağlamış ve bu sayede çeşitli diş hastalıklarına karşı savunmasız kalmamış olursunuz. Diş sağlığınız için yapmanız gerekenler şu şekilde sıralanabilir:

• Öncelikle, biri muhakkak gece yatmadan önce olmak şartıyla günde en az 2 kez dişlerinizin fırçalanması plak oluşumunu engeller.
• Diş ipi kullanın. Düzenli ve doğru bir şekilde fırçalama yapılsa bile dişlerimizin ancak yüzde 80’lik kısmını temizleyebiliriz. Kalan yüzde 20’lik kısım, dişlerin birbiri ile temas ettiği ve diş fırçasının erişemediği alanlardır. Bu nedenle dişler fırçalandıktan sonra diş aralarında biriken yemek artıkları ve oluşmaya hazır plakları diş ipi ile temizlemek gerekir.
• Gargara yapın. Diş ipi ve diş fırçası ile ağız bakımınızı yaptıktan sonra gargara ile ağzın çalkalanması, kalan artıkların temizlenmesine yardımcı olur.

Peki nelere dikkat etmeliyiz?

• Diş fırçası nasıl olmalı?

Bir çok çeşitte diş fırçası bulunmaktadır. Boyut, şekil, sertlik ve fırça kıllarının dizilimine göre değişiklik gösterir. Önemli olan faktörler kişi tarafından kullanım kolaylığı ve fonksiyonudur.

Orta sertlikte kıl yapısına sahip, kılları yuvarlatılmış fırçalar tavsiye edilmektedir. Sert kıllı fırçalar diş minelerine zarar verebilir.

Özetle; rutin kullanım için, düz saplı, düz yüzeyli, orta sertlikte, yuvarlak uçlu, naylon kıllı fırçalar kullanılmalı ve 3 ayda bir değiştirilmelidir.

Diş fırçanızı asla başkalarıyla ortak kullanmayın.

Diş fırçanızı kullanduktan sonra bol su ile yıkayın, dik bir şekilde yerleştirip kurumasını kolaylaştırın ve kapalı tutmayın. Aksi takdirde bakerilerin çoğalmasına yardımcı olursunuz.

• Diş macunu seçerken nelere dikkat etmeliyiz?

Günümüzde pek çok çeşitte diş macunları piyasaya sürülmektedir. Diş macunlarının içine çeşitli materyaller ilave dilmektedir. Buradaki amaç bireyin şikayetlerini gidermeye yöneliktir.

Bizler için önemli olan ilavelerden biri fluoriddir. Fluoridin çürük önleyici veya çürük oluşumunu azaltıcı etkisi kanıtlanmıştır. Bu nedenle fluoridli diş macunları tercih edilmelidir.

Beyazlatıcı diş macunu, ağız gargaraları vb. maddeler diş hekiminin tavsiyesi alınmadan uzun süreli kullanılmamalıdır. Aksi takdirde diş minelerinin aşınmasına, dolayısıyla diş yapısının bozulmasına neden olacaktır.

Özetle; uzun korumalı, fluoridli diş macunları kullanılmalı ve aşındırıcı özelliklerin farklı olarak uygulanması amacıyla diş macunu arada bir değiştirilmelidir.

• Dişlerimizi nasıl fırçalamalıyız?

Öncelikle diş fırçalama belirli bir düzen içinde ortalama 2-3 dakika süreyle yapılmalıdır. Dişler belirli bir düzen içinde fırçalanmazsa, her bölge tam olarak temizlenemez.

Dişler fırçalanırken diş fırçanız kuru olmalıdır. Fırça ıslatıldığında kılları yumuşadığı için tam temizlik sağlanamaz, ayrıca macun fırça üzerinden uzaklaşacağı için bir anlamı olmayacaktır.

Diş macunu leblebi tanesi büyüklüğünde, fırça kılları arasına yerleştirilmeli ve fırçalama süresince macunun dişle teması sağlanmalıdır

Alt ve üst çene ayrı ayrı fırçalanmalıdır.

Dişler sırasıyla iç, dış ve çiğneyici yüzeyler olmak üzere fırçalanır. En arka dişlerin arka bölgeleri ve dil yüzeyi de fırçalamaya dahil edilmelidir.

Diş fırçası kılların yarısı dişte yarısı diş etinde olmak üzere, 45 derecelik açı verilerek yerleştirilir. İleri-geri ve dairesel hareketlerin birleşimi olan titreşim hareketi uygulanarak, fırça kıllarının diş ile diş eti arasındaki diş eti oluğuna girmesi sağlanır. Dişetinden dişe doğru süpürür tarzda fırçaya kareket verilir. Dişlerin çiğneyici yüzeyleri ileri-geri hareketlerle fırçalanır. İç yüzeylerde de aynı yöntem uygulanır. İç yüzeyler fırçalanırken ön bölgelerde fırça dik tutulabilir.

Fırçalama işlemi bittikten sonra ağız 1-2 kez çalkalanır. Bu şekilde diş macunu ağızdan tamamen atılmaz ve içeriğindeki flor daha fazla etki gösterir.

Fırçalama sırasında aşırı kuvvet uygulanmamalıdır. Aşırı kuvvet uygulanması ve sert fırça kıllarının tercih edilmesi dişlerde aşınmaya neden olur.

Fırçalarken diş etlerine yapılan yumuşak masaj, kan dolaşımını hızlandıracağı için diş etleri için faydalıdır.

Yemeklerden hemen sonra dişlerinizi fırçalamayınız. Asit seviseyindeki hızlı artış zaten dişlere olumsuz etki yapacağı için, fırçanın yapacağı haraketler dişler üzerinde tahribata yol açabilir. 30 dk. içinde ağızdaki asit seviyesi tükrük yardımıyla tampolanacaktır.

• Diş ipi nasıl kullanılır?

Diş ipi yaklaşık 30 cm uzunluğunda kesilerek, her iki elimizin işaret parmağına dolanarak ve baş parmağımızın yardımıyla kullanılır.

Diş ipini dişlerinizin arasından yavaş hareketlerle ve dişten destek alarak kontrollü bir şekilde geçirin. Dişetini yaralayacak sert ve ani hareketlerden kaçınmalısınız.

Dişin üzerinde ipi, c harfi çizecek şekilde ileri-geri yukarı-aşağı hareket ettirerek ara yüzü temizleyebilirsiniz.

• Ağız gargaraları ne işe yarar?

İçerdikleri maddelere göre ağızda, özellikle fırçanın ulaşamadığı yerlerde bulunan bakterilerin aktivasyonunu engeller, ağızda mevcut bakteri sayısını azaltır ve buna bağlı olarak ağız kokusunu ortadan kaldırırlar. Gargaralar artı bir koruma ve bakım yöntemidir.

Ağız bakımında en önemli görev kişinin kendisine düşmektedir. Yapılması gerekenler çok uzun ve zahmetli görünse de, rutin hayatınızda uyguladığınız zaman hiç de öyle olmadığı göreceksiniz. Yeterli zaman ayırarak, sistemli bir şekilde yapılan bakım ile birçok sorunun oluşmasını engelleyebilirsiniz. Unutmayın söz konusu sizin sağlığınız. Dişler beslenmemiz, konuşmamız ve estetik için her zaman gereklidir. Güzel bir gülüş sizi daima bir adım önde tutacaktır. Gülüşünüz yüzünüzden hiç eksik olmasın! Sağlıklı ve mutlu kalın.